اقتصادی

تأثیر سیاست خارجی آمریکا بر بنیادهای بازار نفت به گونه‌ای است که می‌تواند صادرات نفت ایران را به طور جدی به چالش بکشد و اگر دولت جدید ترامپ، تصمیم بگیرد به عرصه رویارویی مستقیم با ایران بازگردد، برای خروج نفت ایران از بازار، روی مجموعه سیاست‌هایی که در بالا به آن اشاره شد، حساب باز خواهد کرد.

ارز ذخیره جهان از اواخر ماه سپتامبر درحال رشد بوده است، که تاحدی تحت تاثیر برنامه‌های دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا برای افزایش تعرفه‌ها و نگرانی‌ها از این بوده است که دستور کار او تورم را افزایش داده و فدرال رزرو را از کاهش نرخ بهره باز خواهد داشت. شاخص دلار لحظه‌ای بلومبرگ در سال جاری 5.3 درصد رشد داشته است.

زیان‌دهی خودروسازان حالا برندگان و بازندگان بزرگی دارد. دو خو‌دروساز بزرگ دولتی تا پایان سال 1402 درمجموع بیش از 211 هزار میلیارد تومان زیان انباشته در کارنامه خود به ثبت رسانده‌اند. همچنین رقم زیان انباشته ایران‌خودرو در پایان 6ماهه امسال حدود 122 همت است. در سمت دیگر، برندگان این بازی پانزی، خریداران خودرو به قیمت کارخانه‌اند که در خودروهای مختلف بین 50 تا 200 میلیون تومان سود یا رانت شیرین از تفاوت قیمت بازار و کارخانه به جیب می‌زنند.

«هر قدر توان دلاری نقدینگی کاهش یابد، قفل شدگی اقتصاد افزایش می‌یابد. صنایع وابسته به واردات مواد اولیه، تکنولوژی و کالاهای واسطه‌ای هستند و وقتی قدرت دلاری نقدینگی پایین می‌آید، فشار سنگینی بر بنگاه‌های تولیدی در تامین نیازهای خود از خارج ایجاد می‌شود و به تشدید رکود و فرسودگی اقتصاد ایران دامن می‌زند.»

اگر سیاست‌گذار پولی تصمیم بگیرد برای کنترل نرخ تورم، رشد نقدینگی را تا حد زیادی محدود کرده و پایین نگه دارد، منافع بانک‌ها ایجاب می‌کند که همین منابع محدود را به شرکت‌های تابعه خودشان اختصاص دهند. در نتیجه، همان اندک نقدینگی خلق‌شده، بانک‌ها را از منافع خود بهره‌مند می‌کند و تنها آثار تورمی آن سهم تولید می‌شود. بنابراین به دلیل نبودن نهادهای شفاف و نظارتی مناسب، همواره بخشی از نقدینگی به صورت رانت به خالقان نقدینگی که همان بانک‌ها هستند می‌رسد.

روسیه ۴۰ سد ساخته و ۱۸ سد دیگر در حال ساخت دارد که موجب کاهش جریان آبی می‌شود که به دریای خزر وارد می‌شود.

قرار است ترکیه در بخش حمل و نقل، تا سال 2053 میلادی با احداث 7 هزار کیلومتر راه آهن برای قطار سریع السیر، سهم حمل و نقل پاک در لجستیک را از 5 درصد به 22 درصد افزایش دهد و تعداد خودروهای برقی تا سال 2035 به 4 میلیون و 200 هزار دستگاه برسد و میزان بازیافت زباله نیز به 70 درصد برسد

ترکیه بدنبال این است که بورس گازی تشکیل دهد و قیمت‌ را در استانبول تعیین کند، روس‌ها هم که در اوکراین درگیر جنگ هستند، به همراه کشورهای ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان و آذربایجان سعی دارد با انتقال بیشتر گاز به ترکیه و استفاده از مسیر ترکیه در کشورهای مصرف‌کننده گاز نقش‌آفرینی کند و واقعیت اینکه ایران نیز مجبور می‌شود از این سیاست پیروی کند و اگر بخواهد گازی صادر کند چون سرمایه‌گذاری صورت نگرفته، زیرساخت صادراتی و احداث خط لوله انجام نشده و مشتریان ثابتی نیز ندارد؛ مجبور می‌شود گاز را با قیمتی که ترکیه و حتی مشتری تعیین می‌کند؛ صادر کند و این می‌تواند خطری برای استقلال معاملات گازی ایران باشد.

تهران یکی از شهرهایی است که درصدی از لوله‌های شبکه توزیعش عمر بالای ۲۵ سال دارند و مستعد فرسودگی و آسیب هستند. آسیبی که گاهی می‌تواند به فروریزش زمین هم منجر شود.

بخردانه تصمیم گرفته نمی شود. بخش خصوص را معطل نگه داشته ایم و به علت انحصارات، اجازه ورود به اقتصاد نمی دهیم.

وعده ترامپ برای افزایش تولید انرژی آمریکا می‌تواند باعث کاهش قیمت نفت به 60 دلار در هر بشکه شود. این نشان می‌دهد که ترامپ نه تنها از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس، بلکه از سوی صنعت انرژی ایالات متحده نیز که به دنبال متعادل کردن عرضه و تقاضا برای حفظ قیمت‌هاست، با فشار مواجه خواهد شد.

رای تحلیل بازار باید حداقل یک بازه ۱۰ روزه را در نظر گرفت و با وجود سه روز مثبت شدن بازار، هنوز نمی‌توان روند مثبت را قطعی دانست.

اگر روند سال 2024 از این پس نیز ادامه پیدا کند، تفاوت سطح صادرات و واردات چین در مسیر دستیابی به رقم یک تریلیون دلار قرار می‌گیرد. داده‌هایی که هفته گذشته منتشر شد، نشان داد مازاد تجاری کالاها در 10 ماه نخست سال جاری میلادی به سطح 785 میلیارد دلار افزایش یافته است که بالاترین سطح ثبت‌شده در این بازه‌ زمانی محسوب می‌شود و نسبت به سال 2023 نیز با رشد 16 درصدی روبه‌رو شده است.

در هفت‌ماهه امسال ۷ میلیارد دلار کسری تجاری داشته‌ایم، این موضوع احتمال فشار در بازار ارز و جهش را بالا می‌برد، به همین دلیل یکی از تلاش‌های دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۴، افزایش انگیزه در صادرات و بازگشت ارز است، دولت این کار را از ارز کالای اساسی خود آغاز کرده است، منبع ارز واردات کالا‌های اساسی صادرات نفت و گاز سهم دولت است، پیش‌بینی ما این است که رقمی بالاتر از ۱۲ میلیارد دلار برای این موضوع وصول نخواهد شد، در نتیجه نمی‌توان رقمی مثلاً ۱۵ میلیارد دلار برای واردات کالای اساسی در نظر گرفت، در نتیجه دولت تلاش خواهد کرد اصلاحات تدریجی صورت گیرد و قیمت کالا‌های اساسی تدریجاً افزایش پیدا خواهد کرد، این‌گونه نیست که قیمت کالا‌های اساسی از روز اول سال ۱۴۰۴ افزایش پیدا کند بلکه به‌طورتدریجی و کالا به کالا این اتفاق رخ خواهد داد.

عربستان سعودی به موازات سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری، به توسعه نیروی انسانی متخصص در حوزه هوش مصنوعی نیز توجه ویژه‌ای دارد. با اجرای طرح "ابتکار یک میلیون سعودی"، این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ یک میلیون متخصص هوش مصنوعی تربیت کند. این طرح بلندپروازانه به عربستان سعودی کمک خواهد کرد تا به یک قطب اصلی برای جذب استعدادهای برتر در حوزه هوش مصنوعی در سطح جهان تبدیل شود.