تا کشف حیات فرازمینی چقدر فاصله داریم؟

به گزارش نبأخبر،بشر به کمک ابزارهای علمی پیشرفته، اکنون بیش از هر زمان دیگری به یافتن نشانه‌ای از حیات در سایر نقاط جهان هستی نزدیک شده است.

این مسئله که «آیا حیات به غیر از زمین در نقاط دیگر کیهان وجود دارد؟»، دیگر سوال دانشمندان نیست و اکنون این سوال در ذهن آن‌ها وجود دارد: «تا کشف حیات فرازمینی چقدر فاصله داریم؟»

به نوشته بی‌بی‌سی، تلسکوپ فضایی جیمز وب اخیرا توانسته نشانه‌های قابل توجهی از وجود حیات در سیاره‌ای خارج از منظومه شمسی کشف کند و این تلسکوپ سیارات مشابه بسیاری را در تیررس خود قرار داده است.

برای بزرگ‌ترین کشف علمی تاریخ یعنی تأیید وجود حیات در نقاط دیگر کیهان، هم‌اکنون مأموریت‌های زیادی در جریان است و مأموریت‌های دیگری نیز به زودی آغاز می‌شود.

پروفسور «کاترین هیمانس» ستاره‌شناس اسکاتلندی می‌گوید: «ما در جهانی بی‌کران زندگی می‌کنیم، با تعداد بی‌شماری ستاره و سیاره. این موضوع برای ما بدیهی شده که انسان نمی‌تواند تنها موجود هوشمند در جهان هستی باشد.»

کمربند حیات

تلسکوپ‌های امروزی قادر به بررسی اتمسفر سیاره‌های دوردست هستند که در مدار ستاره‌های دیگر گردش می‌کنند. این تلکسوپ‌ها می‌توانند وجود آن دسته از مواد شیمیایی را در اتمسفر سیارات دیگر مشخص کنند که وجود آن‌ها بر روی زمین ناشی از فعالیت ارگانیسم‌ها است.

در اوایل ماه جاری میلادی، وجود احتمالی نوعی گاز در اتسفر یک سیاره دوردست شناسایی شد؛ گازی که در کره زمین توسط ارگانیسم‌های ساده دریایی تولید می‌شود. این سیاره موسوم به (K2-18b) در فاصله 120 سال نوری از زمین قرار گرفته است. سیاره یادشده در «گُلدی‌لاکس» یا «کمربند حیات» قرار دارد و منظور از این اصطلاح، فاصله مناسب سیاره از ستاره خود است که باعث می‌شود دمای سطحی آن نه خیلی گرم شود و نه خیلی سرد؛ شرایطی که امکان باقی ماندن آب در حالت مایع را فراهم می‌کند.

دانشمندان انتظار دارند که تا یک سال دیگر از این موضوع آگاه شوند که آیا گاز شناسایی‌شده در سطح سیاره (K2-18b) مربوط به فعالیت ارگانیسم‌ها است یا خیر.

به گفته دانشمندان اگر در نخستین تلاش‌های بشر برای کشف حیات فرازمینی، تأیید شود که سیاره یادشده دارای حیات است، می‌توان نتیجه گرفت که حیات در جهان هستی اتفاقی فراگیر است.

با وجود اینکه تلسکوپ فضایی جیمز وب قدرتمند فراوانی در تشخیص سیاره‌های دوردست دارد، اما این تلسکوپ نیز با محدودیت‌هایی روبه‌روست. جیمز وب قادر نیست سیاره‌های دوردست که به اندازه زمین هستند (سیاره K2-18b هشت برابر بزرگتر از زمین است) را مورد بررسی قرار دهد. همچنین سیاره‌هایی که در فاصله بسیار نزدیک با ستاره خود قرار دارند و باعث می‌شود نور شدیدی به این سیاره‌ها بتابد، از فهرست رصدهای جیمز وب خارج می‎شوند.

با در نظر گرفتن محدودیت‌های جیمز وب، ناسا در حال پیشبرد پروژه‌ای به نام «رصدخانه جهان‌های قابل سکونت» است. این تلسکوپ که استفاده از آن برای دهه 2030 برنامه‌ریزی شده، یک محافظ خورشیدی بسیار پیشرفته است که نور دریافتی از ستاره‌ها را که سیاره‌هایی به دور آن‌ها گردش می‌کنند، به حداقل می‌رساند. این فرآیند به این معناست که‌ رصدخانه جهان‌های قابل سکونت قادر به بررسی اتمسفر سیاره‌های مشابه کره زمین است.

پروژه مهم دیگری که طی سال‌های آینده تکمیل می‌شود «تلسکوپ فوق‌العاده بزرگ» نام دارد. این تلسکوپ عظیم دارای بزرگترین آینه ساخته‌شده برای تلسکوپ‌ها است و در صحرای شیلی نصب خواهد شد. طبق گزارش‌ها، قطر آینه این تلسکوپ به 39 متر می‌رسد و همین ویژگی آن را قادر می‌سازد مواد شیمیایی موجود در اتمسفر سیارات بسیار دور را مورد بررسی قرار دهد.

هر سه تلسکوپ یاشده از یک تکنیک ساده که صدها سال پیش توسط شیمی‌دان‌ها کشف شد، استفاده می‌کنند؛ شناسایی مواد شیمیایی داخل یک ماده با استفاده از نوری که از خود ساطع می‌کنند.‌

جست‌وجو در نزدیک خانه

در حالیکه برخی ستاره‌شناسان برای یافتن حیات به بررسی سیاره‌های دوردست می‌پردازند، برخی دیگر ترجیح می‌دهند جست‌وجوی خود را به منظومه شمسی محدود کنند.

محتمل‌ترین مکان برای یافتن حیات در منظومه شمسی، یکی از قمرهای یخی سیاره مشتری به نام «اروپا» است. این قمر زیبا دارای یک اقیانوس در زیر سطح یخی خود است. مأموریت‌های ناسا و آژانس فضایی اروپا به قمر اروپا در دهه 2030 محقق خواهد شد.

آژانس فضایی آمریکا همچنین قرار است یک فضاپیما موسوم به «دِراگون فِلای» را به قمر «تیتان» سیاره زحل ارسال کند. این قمر دارای دریاچه‌ها و ابرهای تشکیل‌شده از مواد شیمیایی غنی از کربن است که باعث تشکیل یک مه رقیق نارنجی در سطح آن شده است. دانشمندان معتقدند مواد شیمیایی موجود در این قمر می‌تواند شرایط ایجاد حیات را فراهم کنند.

آیا موجودات فضایی تلاشی برای ارتباط با ما داشته‌اند؟

از دهه‌ها پیش جست‌وجو برای سیگنال‌های رادیویی متعلق به جهان‌های هوشمند در جریان بوده است، اما به علت گستردگی جهان هستی، این جست‌وجو بدون هدف دنبال شده است. اکنون که تلسکوپ‌های قدرتمندی مانند جیمز وب می‌توانند محتمل‌ترین نقاط کیهان برای داشتن حیات را تشخیص دهند، جست‌وجو برای سیگنال‌های رادیویی مرتبط با موجودات فضایی نیز می‌‎تواند به شکل هدفمندتری دنبال شود.

جست‌وجو برای حیات فرازمینی به کمک سیگنال‌های رادیویی تحت عنوان پروژه‌ای به نام «جست‌وجو برای هوش فرازمینی»‌ انجام می‌شود.