شی جین پینگ رئیس جمهوری چین به ابراهیم رئیسی، همتای ایرانی‌اش که طی سفری رسمی از ۱۴ تا ۱۶ فوریه (۲۵ تا ۲۷ بهمن) به پکن رفته است، گفت: چین به مشارکت سازنده در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای ادامه خواهد داد. مذاکرات احیای توافق هسته‌ای[وین] که از مارس ۲۰۲۱ و با روی کار آمدن دولت جو بایدن در آمریکا آغاز شد، به دلیل برخی مسائل حل‌نشده با وقفه‌ای چندماهه روبه‌روست. شی همچنین به رئیسی گفت که چین از ایران در صیانت از حقوق قانونی‌اش و از پیشبرد راهکاری مناسب و در سریع‌ترین زمان ممکن برای مسئله هسته‌ای ایران حمایت می‌کند.
به گزارش نباءخبر، سید ابراهیم رئیسی که به دعوت رسمی رئیس جمهوری چین در رأس هیئت عالیرتبه اقتصادی و سیاسی به چین سفر کرده است، در دیدار «لی که چیانگ» نخست وزیر چین سند جامع مشارکت راهبردی میان جمهوری اسلامی ایران و چین را نمادی از اراده دو کشور برای توسعه روابط دانست و بر ضرورت تلاش دو کشور برای اجرای کامل آن تاکید کرد.
رئیس جمهوری در ادامه با اشاره به پیشینه همکاری‌های تاریخی و ارزشمند دو تمدن بزرگ ایران و چین و همچنین توافقات مهم دو کشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی و تجاری، بر گسترش هر چه بیشتر روابط ایران و چین تاکید کرد.
رئیسی با مهم دانستن رویکرد چند جانبه‌گرایی به عنوان محور مشترک در مواضع بین‌المللی دو کشور، بر اهمیت تقویت همکاری‌های ایران و چین در سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای تاکید کرد.
در این دیدار «لی که چیانگ» نخست وزیر چین نیز با اشاره به سابقه تاریخی روابط و وحدت نظر دو کشور در رویکرد چند جانبه‌گرایی در جهان گفت: مذاکرات سازنده‌ای میان دو کشور در جهت توسعه روابط در موضوعات مختلف در جریان است. نخست وزیر چین در ادامه سند جامع مشارکت راهبردی میان دو کشور را از جمله دستاوردهای حاصل از توافقات فیمابین عنوان و بر تمایل پکن برای اجرای کامل آن و همچنین تقویت همکاری و هماهنگی با تهران در راستای استمرار روند توسعه مناسبات دو کشور تاکید کرد.
لی که چیانگ همچنین با اشاره به نقش مهم و تاثیرگذار جمهوری اسلامی ایران در منطقه بر ضرورت همکاری و هماهنگی میان دو کشور برای توسعه امنیت در راستای تامین منافع دو کشور تاکید کرد.
دوستان دوران سخت
رئیس جمهوری کشورمان همچنین روز گذشته در ادامه برنامه‌های سفر سه روزه خود به چین با «لی جان شو» رئیس کنگره ملی خلق چین دیدار و گفت‌وگو کرد.
رئیس جمهوری در این دیدار با تاکید بر اهمیت نقش همکاری‌های پارلمانی بر روند توسعه همکاری‌های دوجانبه، از حمایت‌های سازنده کنگره ملی خلق چین در جهت پیشبرد روابط راهبردی ایران و چین قدردانی کرد.
رئیسی در این دیدار با اشاره به سطح مناسب روابط دوستانه و قرابت‌های تاریخی دو کشور، از ایران و چین به عنوان دوستان دوران سخت یاد کرد و بر استمرار و تقویت مشارکت جامع راهبردی ایران و چین تاکید کرد.
در این دیدار ضرورت استفاده از ظرفیت ساز و کارهای منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای مورد تاکید قرار گرفت.در ادامه این دیدار همچنین با اشاره به دستاوردهای کنگره ملی خلق چین در تهیه و تصویب طرح ها و برنامه‌های توسعه‌ای چین، بر تبادل تجربه در این زمینه تاکید شد.
در همین رابطه روز گذشته خبرگزاری رویترز گزارش داد که شی جینپینگ رئیس جمهوری چین به ابراهیم رئیسی، همتای ایرانی‌اش که طی سفری رسمی از ۱۴ تا ۱۶ فوریه (۲۵ تا ۲۷ بهمن) به پکن رفته است، گفت: چین به مشارکت سازنده در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای ادامه خواهد داد. مذاکرات احیای توافق هسته‌ای[وین] که از مارس ۲۰۲۱ و با روی کار آمدن دولت جو بایدن در آمریکا آغاز شد، به دلیل برخی مسائل حل‌نشده با وقفه‌ای چندماهه روبه‌روست. شی همچنین به رئیسی گفت که چین از ایران در صیانت از حقوق قانونی‌اش و از پیشبرد راهکاری مناسب و در سریع‌ترین زمان ممکن برای مسئله هسته‌ای ایران حمایت می‌کند.
رئیس جمهوری چین همچنین گفت: فارغ از تغییرات وضعیت منطقه‌ای و بین‌المللی، چین به طور مصمم، همکاری دوستانه با ایران را توسعه خواهد داد و موجب پیشبرد توسعه مداوم شراکت جامع راهبردی چین – ایران خواهد شد.
ایران و چین ۲۰ سند همکاری امضا کردند
گفتنی است در جریان سفر رئیسی به چین مراسم امضای اسناد و تفاهم نامه همکاری بین تهران و پکن در حضور رئیسان جمهوری و بین وزیران دو کشور در کنگره ملی خلق چین برگزار شد و دو کشور ۲۰ سند همکاری امضا کردند.
تفاهمات همکاری در زمینه مدیریت بحران، گردشگری، ارتباطات و فناوری اطلاعات، محیط زیست، تجارت بین‌المللی، مالکیت معنوی، کشاورزی، صادرات، بهداشت و درمان، رسانه، ورزش و میراث فرهنگی از جمله اسناد امضا شده میان مقامات جمهوری اسلامی ایران و چین است.
هنگام ورود رئیسی به ساختمان کنگره چین مارش خوش‌آمد گویی توسط سه نفر از اعضای گارد احترام نواخته شد و در ادامه به افتخار رئیس جمهوری اسلامی ایران و هیات عالیرتبه همراه ۲۱ گلوله توپ شلیک شد.
در ادامه پس از قرار گرفتن رئیسی و شی جین پینگ روسای جمهوری ایران و چین، در جایگاه رسمی، سرود ملی دو کشور نواخته شد و سپس رئیسان جمهوری ایران و چین از یگان تشریفات حاضر در مراسم سان دیدند. همچنین با استقرار مجدد سران دو کشور در جایگاه رسمی همچنین گارد احترام از مقابل رئیسی و جی پینگ رژه رفتند.
پس از گرفتن عکس یادگاری رئیسان جمهوری ایران و چین، اعضای هیات های عالیرتبه دو کشور معرفی شدند و بلافاصله پس از مراسم استقبال رسمی مذاکرات دوجانبه هیات‌های عالرتبه دو کشور برگزار و سپس اسناد مهم همکاری‌های دوجانبه میان ایران و چین در حضور رئیسان جمهوری به امضای مقامات دو کشور رسید.
لازم به ذکر است، چین بزرگترین شریک تجاری جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود و بر اساس آمار ۱۰ ماهه گمرک ایران، این کشور با ۱۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار مقصد اصلی صادرات ایران بوده و در مقابل کشورمان نیز در این مدت ۱۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار واردات از چین داشته است.
پایان سوء‌تفاهم میان ایران و چین
در همین رابطه روز گذشته یک روزنامه لبنانی در گزارشی به سفر رئیس جمهوری ایران به چین و اهداف این سفر پرداخت. روزنامه الاخبار لبنان همزمان با سفر ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران به چین در گزارشی نوشت که تهران امیدهای زیادی به همکاری اش با پکن به ویژه در زمینه اقتصادی دارد و انتظار می رود که توافق راهبردی و ۲۵ ساله ایران و چین در جریان سفر رئیس جمهوری ایران وارد مرحله اجرا شود.
در این گزارش آمده است که انتظار می‌رود امضای توافقات مختلف میان دو کشور، پایانی به تنش های بوجود آمده در روابط تهران و پکن در پی سفر شی جینگ پین، رئیس جمهوری چین به ریاض و صدور بیانیه های انتقادی علیه تهران باشد.
این روزنامه نوشت که روابط ایران و چین در سال های اخیر و به ویژه بعد از خروج آمریکا از برجام به طور چشمگیری گسترش یافته است و تهران در چند سال گذشته روابط خود با پکن و مسکو را گسترش داده است به گونه ای که مسئولان ایرانی به صراحت می گویند که به کارگیری سیاست «روی آوردن به شرق» امری ضروری است.
در ادامه این گزارش آمده است که چین نیز برای تکمیل پروژه «کمربند و جاده» اخیرا سیاست گسترش روابط با کشورهای خاورمیانه از جمله ایران را به کار گرفته است و همکاری اقتصادی تهران و پکن سنگ بنای روابط دو کشور شده است؛ زیرا تقریبا دو سال پیش یک توافق همکاری راهبردی ۲۵ ساله امضا کردند.
این روزنامه لبنانی با اشاره به جزئیات توافق راهبردی ایران و چین نوشت که مبادلات تجاری میان تهران و پکن در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل تر افزایش ۷ درصدی داشته است و میزان مبادلات آنها در آن سال، بیش از ۱۵ میلیارد دلار بوده است.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است که با توجه به اینکه امکان احیای توافق هسته ای بسیار ضعیف شده است روابط ایران با چین برای تهران بسیار حائز اهمیت است و در سایه تحریم های غرب علیه تهران کشور چین اکنون راه تنفس ایران به شمار می رود و پکن در سال های اخیر مشتری اصلی نفت ایران بوده است.
در ادامه این گزارش آمده است که مواضع اخیر چین و سرمایه گذاری گسترده در کشورهایی مانند عربستان که رقیب ایران به شمار می رود و همچنین داشتن روابط مستحکم با تهران به طور همزمان، نشان می دهد که چین به دنبال تقویت روابط با تمام کشورهای منطقه است و سیاست خارجی این کشور بر پایه تعادل و توازن است.
در پایان این گزارش تاکید شده است که سفر رئیسی به پکن تقریبا دو ماه پس از سفر رئیس جمهوری چین به منطقه و صدور بیانیه های مشترک با عربستان و دیگر کشورهای عربی خلیج فارس علیه ایران است؛ بیانیه هایی که منجر به ناراحتی طرف ایرانی شد و چه بسا سفر امروز رئیسی به چین در راستای پایان دادن به «بگو مگوها» در خصوص روابط تهران و پکن و اثبات مستحکم بودن روابط دوجانبه باشد.
تلاش پکن برای وساطت میان ایران و اعراب
علاوه بر این یک شبکه عربی در گزارشی به سفر رئیسی به پکن و تلاش چین برای وساطت میان ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان پرداخت.
به گزارش ایسنا، شبکه المیادین در گزارشی نوشت که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران در اولین سفر خود به چین به عنوان رئیس جمهوری وارد پکن شد. در این گزارش آمده است که این سفر در پی خشم مقامات ایرانی از بیانیه مشترک چین و کشورهای عربی خلیج فارس درمورد جزایر سه گانه انجام می شود؛ بیانیه‌ای که منجر به احضار سفیر چین در تهران شد.
این سفر همچنین درحالی انجام شده است که اخیرا اختلافات میان چین و آمریکا گسترش یافته و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا بعد از بحران بالون سفر خود به پکن را به تعویق انداخته است و واشنگتن تحریم هایی علیه شرکت های ایرانی و چینی وضع کرده است. در بخشی از این گزارش با اشاره به توافق فراگیر ایران و چین در سال ۲۰۲۱ آمده است که توافقات همکاری گسترده ای در زمینه های مختلف در این سفر میان تهران و پکن به امضا خواهد رسید.
در ادامه این گزارش آمده است که روسای ایران و چین درخصوص مسائل منطقه ای و بین المللی نیز رایزنی خواهند کرد و چه بسا مهم ترین این مسائل ایجاد ثبات و امنیت در منطقه خواهد بود به ویژه اینکه پکن تلاش می کند که نقش واسطه میان ایران و کشورهای خلیج فارس ایفا کند.
روزنامه الجریده کویت در خصوص این موضوع نوشته است که رئیس جمهوری چین در سفر خود به ریاض در دسامبر گذشته این موضوع را مطرح کرده است و با موافقت اولیه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس همراه بوده است.
بر اساس این گزارش ابتکار عمل پکن دو مرحله ای است؛ در مرحله اول نشستی میان وزیران خارجه ایران و عربستان برگزار خواهد شد و در مرحله دوم از دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس دعوت خواهد شد و نشستی ایرانی-خلیجی(فارس) در چین برگزار خواهد شد.
براساس این گزارش چینی ها در سفر کنونی رئیسی به پکن این پیشنهاد را مطرح خواهند کرد.
در ادامه این گزارش با اشاره به اینکه چین چندین بار خواستار میانجیگری بین ایران و کشورهای عربی از جمله عربستان شده آمده است که در مارس ۲۰۱۷ و در آستانه سفر ملک سلمان، پادشاه عربستان به پکن ، وانگ یی، وزیر خارجه وقت چین مساله وساطت میان تهران و ریاض را مطرح کرد.
نویسنده آورده است که در سال ۲۰۱۹ و در جریان سفر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به چین بار دیگر مقامات چینی مساله میانجیگری میان تهران و ریاض را مطرح کردند و در جریان سفر وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به پکن در اوایل سال گذشته نیز این ابتکار عمل مطرح شد.
در این گزارش آمده است: به نظر می رسد که چین اکنون تلاش زیادی برای وساطت میان ایران و کشورهای عربی خلیج فارس اجام می دهد و بعد از سفر اخیر رئیس جمهوری چین به ریاض ما شاهد قصد جدی ایران و عربستان برای انجام مذاکرات بودیم و وزیران خارجه ایران و عربستان در حاشیه نشست «بغداد۲» که در اردن برگزار شد باهم دیدار کردند.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: ایران و کشورهای خلیج(فارس) احترام زیادی برای چین قائل هستند و به این کشور احترام می گذارند زیرا پکن در امور داخلی کشورهای دیگر دخالت نمی کند و همواره دعوت به حل اختلافات از طریق گفت وگو می کند، این کشور همچنین در کنار کشوری علیه کشور دیگر نمی ایستد و دائما تلاش می کند که در روابط خارجی اش توازن و تعادل ایجاد کند. چین روابط بسیار خوبی با تهران و ریاض دارد و عربستان بزرگ ترین صادر کننده نفت به چین است و روابط اقتصادی مستحکمی باهم دارند. چین نیز بزرگ ترین واردکننده نفت ایران است و حجم تبادلات تجاری میان تهران و پکن در سال ۲۰۲۲ به ۱۵ هزار و ۷۹۵ میلیارد دلار رسید.
در این گزارش همچنین آمده است که تخفیف تنش ها میان ایران و کشورهای عربی خلیج(فارس) به سود چین است زیرا امنیت انرژی و موفقیت طرح«کمربند و جاده» را تضمین می کند اما این کار ساده نیست زیرا آمریکا تلاش خواهد کرد که این امر محقق نشود و حضور چین در منطقه تقویت نشود.
در پایان این گزارش آمده است که متشنج ماندن روابط ایران و عربستان به سود آمریکا است بنابراین احتمال این وجود دارد که واشنگتن از عملی شدن ابتکارعمل چین ممانعت کند. آمریکا اخیرا فشارهای خود بر پکن برای توقف خرید نفت از ایران را افزایش داده است و رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در پرونده ایران اخیرا اعلام کرد که واشنگتن آماده است تا برای توقف خرید نفت ایران از سوی چین مذاکرات خود با پکن را افزایش دهد.
