تأثیر تحریم بر تأمین انرژی در ایران

به گزارش نبأخبر،تداوم تنش با غرب به ویژه ایالات‌متحده باعث شده که صنایع کشور از مسیر توسعه فاصله گرفته‌ و به دلیل نبود سرمایه و فناوری و تخصص روز دنیا، فرسوده و ناکارآمد شده‌اند. به همین دلیل رشد اقتصادی در طول یک دهه گذشته نزدیک به یک درصد بوده است. در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته اقتصاد، سیاست را شکل می‌دهد اما در کشور ما سیاست بر اقتصاد سایه افکننده است. در این ارتباط روزنامه نیویورک‌تایمز درباره تعطیلی دوروزه در ایران به دلیل گرما، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و حفظ سلامت افراد واکنش‌ نشان داد که در ادامه گزیده آن را می‌خوانید:
یک کارشناس و روزنامه‌نگار حوزه محیط‌زیست ساکن تهران، معتقد است تعطیل کردن کل کشور به دلیل گرمای هوا در شرایطی که بخش‌هایی از کشور هوای قابل‌تحمل‌ دارند، منطقی نیست. در این شرایط جاده‌های منتهی به مناطق خنک در شمال کشور به دلیل ترافیک سنگین در روز چهارشنبه مسدود شد. ایران علی‌رغم اینکه دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را دارد، اما گاز کافی یا شبکه برق قدرتمندی که بتواند نیازهای مردم را تأمین کند، ندارد.

افزایش دمای هوا
مناطق جنوب کشور، هر سال گرمای شدیدی را تجربه می‌کنند. سازمان هواشناسی ایران اعلام کرد، دمای هوا در روز سه‌شنبه گذشته در بیش از 12 شهر ایران از 104 درجه فارنهایت (40 درجه سانتی‌گراد) فراتر رفت و پیش‌بینی می‌شود دمای هوا در تهران در روزهای آینده به 102 درجه فارنهایت (نزدیک به 39 درجه سانتی‌گراد) برسد. شبکه تولید و توزیع برق ایران فشار زیادی را متحمل شده و توانایی تأمین کامل برق موردنیاز کشور را ندارد. دولت برای استخراج گاز بیشتر و تعمیر شبکه برق، به سرمایه‌گذاری و فناوری خارجی نیاز دارد، اما به واسطه تحریم‌ها که علیه برنامه هسته‌ای ایران اعمال‌شده، ورود سرمایه و فناوری به ایران ناممکن شده است. با این حال، دولت اصولگرای ایران، در برابر فشارهای بین‌المللی مقاومت کرده و از رونق اقتصادی و کاهش تحریم‌ها، چشم پوشیده است.

گزینه نامطلوب و سخت
مهدی قدسی، اقتصاددان عضو «مؤسسه مطالعات اقتصاد بین‌الملل وین»، می‌گوید که دولت ایران بین دو گزینه نامطلوب و سخت، گیر افتاده است. تهران تمایلی به تسلیم شدن در برابر غرب ندارد و از طرف دیگر قادر نیست پاسخگوی مردم دوباره به تورم و سیستم تأمین خدمات باشد. تحلیلگران می‌گویند که برای مقامات ایرانی، مقاومت مهم است. دولت برای جبران کسری بودجه اقدام به چاپ پول می‌کند که این خود موجب افزایش تورم می‌شود.

تولید برق با مازوت
صنعت برق در ایران در حال پسرفت است. کارشناسان محیط‌زیست در ایران می‌گویند دولت برای تولید برق، به سوخت مازوت متوسل شده است. مازوت یا نفت کوره، سوختی بی‌کیفیت و آلوده‌کننده است و در پی استفاده از آن برای تولید برق، آلودگی هوا نیز افزایش‌یافته است.

زمستان سخت
پس از تهاجم مسکو به اوکراین، اروپا دسترسی به گاز روسیه را از دست داد، اصولگرایان در ایران ابراز خوشحالی کردند و پیش‌بینی کردند که یک «زمستان سخت» غرب را مجبور می‌کند برای احیای برجم امتیازات بیشتری بدهد. اما اروپا زمستان را بدون امتیاز دادن به ایران پشت سر گذاشت، درحالی‌که ایرانیان در بحبوحه سرما با قطع گاز دست و پنجه نرم کردند.

یارانه انرژی
یارانه سوخت و برق سبب شده شهروندان ایرانی به افزایش دمای منزل در زمستان و استفاده از کولر در تابستان عادت کنند. صنایع انرژی بر مانند فولاد و استخراج ارزهای دیجیتال نیز بار بیشتری به شبکه توزیع برق تحمیل کرده است. ایران سال گذشته، 19 میلیارد دلار برای یارانه گاز طبیعی هزینه کرد که بیشتر از همه کشورها به غیر از روسیه است. این میزان یارانه توضیح می‌دهد که چرا ایران بیش‌ترین میزان مصرف گاز در خاورمیانه را دارد. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های این کشور در دهه گذشته تقریباً به نصف کاهش‌یافته و بخش‌هایی از شبکه انرژی کشور فرسوده شده درحالی‌که ایران زمانی یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان انرژی در جهان بود.

واردات انرژی از ترکمنستان
واردات گاز از ترکمنستان نیز پاسخگوی نیازها نیست به ویژه اینکه تأخیر ایران در پرداخت بدهی‌های خود در سال‌های اخیر باعث شد تا ترکمنستان در مقطعی جریان گاز را قطع کند. وزیر نفت ایران در مورد بهره‌برداری از منابع گازی گفت: ایران به حداقل 160 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به منظور حفظ تولید گاز و نفت در سطح فعلی نیاز دارد.

خروج شرکت‌ها از ایران
تحریم و خروج شرکت‌های نفت و گاز از ایران باعث شد یک شرکت ایرانی به نام پتروپارس، توسعه میدان گازی پارس جنوبی را بر عهده بگیرد. اما بدون سرمایه‌گذاری خارجی و بدون توانایی‌های فنی لازم، به‌ناچار آن را به یک‌چهارم طرح برنامه‌ریزی‌شده اولیه کاهش دادند. به گفته اداره اطلاعات انرژی ایالات‌متحده، ایران در فازهای دیگر همان میدان نیز، برای جلوگیری از کاهش تولید باید بیش از 20 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند.

صدور گاز به عراق
علیرغم کمبودهای داخلی، ایران مقادیری گاز به عراق صادر می‌کند. صادرات انرژی از ایران به عراق، سبب می‌شود تهران نفوذ در امور سیاسی و اقتصادی بغداد داشته باشد. بر اساس برآوردها، عراق برای تأمین 35 تا 40 درصد برق موردنیازش به ایران وابسته است. ترکیب زیرساخت‌های قدیمی ایران و تقاضای فزاینده، موجب کاهش انرژی در ایران شده است. ساکنان جنوب ایران به قطع برق در تابستان عادت کرده‌اند. آنها می‌گویند آنچه غیرعادی بود، تعطیلی سراسری بود.