برچسب: آذربایجان

وزارت امور خارجه ایران بارها رژیم‌صهیونیستی را به تلاش برای تبدیل خاک جمهوری آذربایجان به عرصه‌ای برای تهدید امنیت ملی ایران متهم کرده است. رژیم‌صهیونیستی بر اساس گفته‌های شیمون پرز، رئیس‌جمهور پیشین این رژیم، آذربایجان را عامل اصلی در محدود کردن نفوذ ایران در خاورمیانه بزرگ‌تر می‌داند و مرکز کارنگی نیز اذعان می‌کند رژیم‌صهیونیستی نقش حیاتی آذربایجان را در استراتژی محاصره ایران می‌بیند.

مطبوعات آذربایجان و اسرائیل به طور فعالانه در مورد برنامه راه اندازی شده توسط آژانس نوآوری و توسعه دیجیتال آذربایجان (IDDA) گفت‌وگو کرده اند. بر اساس این برنامه، تمامی استارتاپ های اسرائیلی که فعالیت خود را به آذربایجان منتقل کنند به مدت ۱۰ سال از مالیات شرکت، خرید، املاک و سود سهام معاف خواهند بود. بر اساس این برنامه، کارمندان شرکت ها مالیات بر درآمد صفر برای دستمزد تا ۴۷۰۰ دلار پرداخت خواهند کرد. برای بهره مندی از این مزایا، شرکت ها باید حداقل یک سال فعالیت یا ۱۰ کارمند تمام وقت یا بیشتر داشته باشند و یا درآمد سالانه این شرکت ها باید ۲۰۰ هزار منات (بیش از ۱۱۷ هزار دلار آمریکا) باشد.

چین، به عنوان اقتصاد نوظهور جهان در پی یافتن مسیرهایی برای دسترسی مستقیم به اروپا است. به جز دریا، جمهوری خلق چین چهار مسیر را برای رسیدن به اروپا در نظر دارد که هر چهارتای آن از خاک ایران می‌گذرد. چنانچه کریدور زنگزور به شکلی که گفته می‌شود در بیاید، با اتصال ترکیه، جمهوری آذربایجان و روسیه به یکدیگر، یکی از این مسیرها بدون گذر از ایران وصل می‌شود.

روس‌ها راه اندازی مسیر شرق به غرب از استان سیونیک را با مدیریت و اعمال قدرت سرویس مرزبانی روسیه در ورود و خروج را مدنظر دارند ، موضوعی که عملا ارمنستان مخالف آن است و تجربه مدیریت مرزبانی روس‌ها در قره باغ را که عملا به سرکوب و اخراج ارامنه منجر شد را دیده است و اساسا اعتمادی به مسکو ندارد .

در صورت ساخت و تکمیل این کریدور، علاوه بر حصر و خفگی ژئوپلیتیکی ایران و ارمنستان و قطع مسیر ترانزیتی ایران به سمت اروپا، عملا جایگاه استراتژیک ایران برای عبور کالاهای تجاری آذربایجان به مقصد نخجوان و صادرات ایران به این منطقه تا حد زیادی تضعیف خواهد شد. همچنین، با عبور کریدور زنگزور از داخل خاک ارمنستان و کنترل و نظارت باکو بر این دالان، بدون نقش‌آفرینی ایروان و تهران، ایران برگ برنده خود برای تأثیرگذاری بر تنش‌ها و رقابت‌های منطقه قفقاز را از دست خواهد داد.

وقتی دولت ارمنستان کنترلی روی این کریدور نداشته باشد، نتواند اعمال حاکمیت کند و بازرسی نداشته باشد در شرایطی که پشت نخجوان ترکیه قرار دارد، ممکن است برخی نگرانی‌ها شکل بگیرد. زیرا دور از تصور نیست که این منطقه تبدیل به یک کریدور نظامی شود. در این صورت تکلیف چه خواهد بود؟

رفتار دولتمردان‌ روسیه درباره گذرگاه زنگزور و جزایر سه‌گانه ایران‌ به‌ هیچ‌ وجه قابل قبول نیست و با اظهار دوستی آنها و روابط راهبردی با ایران در تناقض آشکار است. این ابهامات را باید برطرف‌ کنند.

منطقه قفقاز جنوبی نقش برجسته ای در ژئواستراتژی و ژئواکونومی محور اوراسیا دارد. این منطقه از دیرباز حوزه تمدنی ایران بوده و تحولات مختلفی را در مقاطع مختلف تاریخی تجربه کرده و اکنون نیز به عنوان یک منطقه مهم حائل بین دو دریای ارزشمند دریای سیاه و خزر قرار دارد و نقش بسیار مهمی در انتقال انرژی و صلح و ثبات و توازن منطقه ای داشته و دارد.

موضوع کریدور زنگزور که منجر به مسدود شدن مرزهای بین‌المللی کشور می‌شود به حدی برای ایران اهمیت دارد که رهبر انقلاب در دیدار های جداگانه با پوتین و اردوغان در 28 تیرماه 1401 به صراحت بیان داشتند که جمهوری اسلامی، سیاست‌ها و برنامه‌هایی را که منجر به بسته شدن مرز ایران و ارمنستان شود، هرگز تحمل نخواهد کرد، چرا که این مرز یک راه ارتباطی چند هزار ساله است. موضوعی که رهبری در دیدار با پاشینیان که در خرداد 1403 برای شرکت در مراسم تشییع مرحوم رئیسی به تهران سفر کرده بود مورد تاکید قرار داد.

درخواست روسیه درباره کریدور زنگزور در شرایطی مطرح می‌شود که ایران بار‌ها رسما مخالفت خود با گشایش کریدور مذکور را به اطلاع ارمنستان و سایر کشور‌های منطقه رسانده است. اکنون علل اصرار روسیه، تبعات ملی و منطقه‌ای و شرایط احتمالی پیش رو از مهمترین پرسش‌های موجود است.

سفر امسالیم اولین سفر یک مقام اسرائیلی به باکو از زمان عملیات طوفان الاقصی در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ است و در چارچوب تقویت همکاری و بحث در مورد راه‌های تکمیل پروژه تقویت و حفاظت از مرز آذربایجان، به ویژه در مناطق مشترک با ایران انجام می‌شود.

«روسیه با توجه به شرایط ویژه‌ای که دارد و با توجه به تحریم‌های متعددی که علیه این کشور اعمال شده‌است، همگرایی و همکاری بیشتری را با جمهوری آذربایجان آغاز کرده‌است، به‌ویژه که سیاست خارجی ارمنستان هم تا حد زیادی در حال فاصله گرفتن از روسیه است. روسیه از جمهوری آذربایجان برای همکاری‌ها در حوزه انرژی و علی‌الخصوص دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌کند.»

اسرائیل نیز هرگونه دخالت در سقوط هلیکوپتر ابراهیم رئیسی را رد کرده است اگرچه تحلیلگران سیاسی معتقدند هنوز شواهد محکمی مرتبط با ارتباط پایگاه های جاسوسی اسرائیل و سانحه سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران وجود ندارد. چه آنکه این دسته از تحلیل ها تا زمان دریافت نشانه ها و دلایل و مستندات قانع کننده در گروه تئوری های توطئه ای قرار می گیرد و بدون دسترسی به مستندات قابل دفاع نخواهد بود. چه آنکه در بررسی نشانه های فعلی، زنده ماندن حجت الاسلام آل هاشم تا حدود یک ساعت بعد از سانحه و همچنین اظهارات رئیس دفتر رئیس جمهور مبنی بر نشنیدن صدای انفجار، فعلا گزینه مداخله تروریستی از نوع نظامی را کم رنگ می کند.

برخی از کشورها اصولا از اینکه صلح بین آذربایجان و ارمنستان ایجاد و تثبیت شود ناراضی هستند. ترکیه قصد داشت از مسیر استان سیونیک ارمنستان که به زنگزور موسوم شده به باکو برساند. این مسیر ترانزیتی است و به جمهوری آذربایجان فشار می‌آورد و از باکو می‌خواست تا سعی کند دالان زنگزور از طریق نظامی باز شود. حالا که طرفین یعنی آذربایجان و ارمنستان تمامیت ارضی متقابل را پذیرفته‌اند، عملا اشغال زنگزور از دستور کار آذربایجان خارج شده و ترکیه از این مساله راضی نیست و از استقرار صلح بین دو کشور استقبال نمی‌کند. حتی اگر استقبالی به‌طور اعلامی داشته باشد، به طور اعمالی اگر امکان پیدا کند، در مسیر استقرار صلح اخلال ایجاد می‌کند.

انعقاد قرار دادهای چندین میلیارد دلاری برای واردات تسلیحات نظامی توسط آذربایجان و ارمنستان نشان‌دهنده تلاش برای راه‌اندازی مسابقه تسلیحاتی و افزایش سطح تخریب در منطقه است. در این میان گفته می‌شود رژیم‌صهیونیستی علاوه‌بر انتقال سلاح به آذربایجان دست به انتقال جمعیت صهیونیست‌ها به قفقاز نیز زده است. این افراد با توجیه داشتن ریشه خانوادگی در شمال آذربایجان که شامل جمعیت‌های یهودی بوده و همچنین به بهانه دوری از اثرات جنگ طوفان الاقصی به منطقه آمده‌اند.