بیست و چهار سال قبل سیاست های کلی منابع آب توسط رهبری ابلاغ شد و این سیاستها خود بر پایه اصل ۱۱۰ قانون اساسی مصوب گردید در این سالها هر کدام از دولتها به نوعی توجه متفاوت به این قوانین داشتهاند. در برخی از بخشها عملکرد بهتر است و در برخی بخشها بدتر. به عنوان مثال در بحث ساخت سد برای استحصال آب ما عملکردی پررنگ داشتیم اما در جرای طرحهای آبخیزداری، آبخوان داری و حفظ کیفیت آب با عقب ماندگی روبرو هستیم.
به گزارش نبأخبر،سید محمد مجابی ،قائم مقام اسبق وزیر جهاد کشاورزی معتقد است با وجودی که فرصت چندانی به انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری باقی است هنوز کاندیداهای حاضر در صحنه برنامههای خود در حوزه آب و توسعه پایدار را اعلام نکردهاند.
قرار است در هشتمین روز تیرماه چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود. در حال حاضر شش کاندیدا در صحنه حضور دارند که پنج کاندیدا به طور مشخص از پایگاه اصولگرایان به صحنه آمدهاند و یک کاندیدا نیز به اردوگاه اصلاحطلبان نزدیکی دارند.
در شرایطی که وعدههای متعددی در حوزه وام مسکن تا ساماندهی بورس و توزیع گوشت در خانههای مردم و همچنین کاهش تورم و … شنیده میشود، برخی کارشناسان از نبود برنامه برای اجرای سیاستهای کلان سخن میگویند و معتقدند این شکل وعده دادن خود نشان از آن دارد که برخی هنوز نگاه جزیرهای به مشکلات دارند.
سید محمد مجابی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین با اعلام اینکه قصد دارد توجه کاندیداهای حاضر در صحنه و همچنین برنامهریزان را به موضوع اساسی و مهم آب جلب کند، گفت: من تنها از زبان یکی دو کاندیدا، دغدغههایی در حوزه محیط زیست و البته آب را شنیدم اما تا امروز ندیدم که کسی برنامه مدون داشته باشد که قصد دارد چگونه بحران آب را حل کند.
او با اشاره به اینکه بدون آب توسعهای در کشور متصور نیست، ادامه داد: انتخابات ریاست جمهوری فرصت بسیار مناسبی است تا توجه مردم به مسائل کلان کشور جلب شود و کاش این اتفاق بیفتد تا مردم عمده ترین مشکلات را بشناسند و دغدغه افکار عمومی برای حل این مشکلات شکل بگیرد .
او با تاکید بر اینکه ایران در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد، گفت: میزان بارندگی ایران یک سوم بارش در جهان است و مصرف سرانه آب در ایران بالاتر از استانداردهای جهانی، حالا باید ببینیم چطور میتوان الگوی مصرف آب را اصلاح کرد.
وی گفت: یک مساله بسیار مهم این است که سیاستگذاران حقابهی طبیعت را به رسمیت بشناسند و تلاش کنند نسبت به پرداخت حقابهی طبیعت اقدام کنند. این در حالی است که میزان برداشت از آب سطحی که شصت درصد تعیین شده رعایت نمیشود. در دیگر بخش نیز طبق سیاستهای تعیین شده مقرر است تا هفتاد و پنج درصد از آبهای زیرزمینی برداشت شود اما در این بخش نیز با اضافه برداشت روبرو هستیم. این دست اقدامات به آینده کشور ضربه میزند و خطر خشکی و فرونشست را به شکلی جدی بالا می برد.
او گفت: بیست و چهار سال قبل سیاست های کلی منابع آب توسط رهبری ابلاغ شد و این سیاستها خود بر پایه اصل ۱۱۰ قانون اساسی مصوب گردید در این سالها هر کدام از دولتها به نوعی توجه متفاوت به این قوانین داشتهاند. در برخی از بخشها عملکرد بهتر است و در برخی بخشها بدتر. به عنوان مثال در بحث ساخت سد برای استحصال آب ما عملکردی پررنگ داشتیم اما در جرای طرحهای آبخیزداری، آبخوان داری و حفظ کیفیت آب با عقب ماندگی روبرو هستیم.
او در توضیح این مطلب افزود: در ماده یک سیاستهای کلی منابع آب تصریح شده ست که نظام جامع مدیریت در کل چرخه آب بر اساس اصول توسعه پایدار طراحی شود .
بهینه سازی مصرف آب در کشاورزی تضمین آینده است
معاون اسبق سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه کاندیداها اعلام کردهاند که به سیاستهای ابلاغی رهبری پایبندی دارند، گفت: مقصد مشخص است اما انتظار میرود این کاندیداها مسیر رسیدن را مشخص کنند و اعلام کنند از چه راه و روشی رای اجرا بهره خواهند برد.
وی در توضیح این مطلب ادامه داد: طبق برررسیها جدا از حقابه ۱۰.۵ میلیارد متر مکعبی طبیعت، هشتاد درصد آب ایران در بخش کشاورزی مصرف میشود. این میزان آب به حدود هفتاد میلیارد مترمکعب میرسد و میبینید تنها صرفهجوبی یک درصدی چه حجم عظیمی از منابع آبی ایران را حفظ خواهد کرد .
وی با تاکید بر اینکه میزان مصرف آب شرب و شهر چیزی در حدود ۹ میلیارد متر مکعب و میزان صرف آب صنعت کمتر از شش میلیارد متر مکعب است، ادامه داد: پس اینجا روشن است منظور از بهرهوری بهبود وضعیت مصرف آب در بخش کشاورزی باید باشد. در ضمن ما ۶.۲ میلیارد متر مکعب فاضلاب داریم که کمتر از دو میلیارد متر مکعب آن تصفیه بازچرخانی میشود .این در حالی است که یک کشور خشک و نیمه خشک باید خود را با طبیعتش سازگار کند و بازچرخانی آب را افزایش دهد.
دریاچه ارومیه یعنی اشتغال، یعنی توسعه
این فعال محیط زیست به وضعیت اقلیمی ایران اشاره کرد و گفت: در ادبیات توسعه پایدار اکوسیستمها از اهمیت زیادی برخوردارند. دلیل بروز این وضعیت در اکوسیستمی مثل دریاچه ارومیه نیز به دلیل بیتوجهی به اقتصاد آب رخ داده است. وقتی کشت انگور در این منطقه به کشت سیب تغییر میکند و بخش مهمی از آب به آبیاری باغات سیب که مصرف آب بالایی نسبت به انگور دارند، اختصاص مییابد، این اتفاقات رخ میدهد. در عین حال سدهای متعددی در منطقه احداث میشود و نتیجه خشکی دریاچه است، کاش کاندیداهای محترم بیایند و دقیق بگویند برای احیا چه میکنند. در حال حاضر دریاچه ۲.۶ میلیارد متر مکعب آب دارد اما این آب باید به چهار میلیارد متر مکعب برسد .
او گفت: مساله دریاچه ارومیه مساله کوچکی نیست. خشکی دریاچه اکوسیستم منطقه را تهدید می کند و کانون گرد و غبار و نمک میتواند منجر بحران برای جمعیت مناطق اطراف شود.از سوی دیگر باید در نظر داشت دریاچه خزر نیز در استانه بحران است و ادامه این روند در یک دهه آینده دریاچهی خزر به عنوان بزرگترین دریاچهی جهان را با تهدید روبرو می کند .
نیمی از ایران پوشش خاک دارد
مجابی با تاکید بر اینکه نیمی از کشور ایران پوشش خاک دارد، گفت: در کشور ما هجده میلیون هکتار خاک قابل کشاورزی وجود دارد و از این رقم پنج میلیون هکتار خاک خوب برای کشاورزی موجود است این در حالی است که در اثر سیاستهای اشتباه تعریض جدی به این خاک صورت میگیرد، در شمال جنگل ها تغییر کاربری میدهند و ساخت و ساز در حال نابودی کشاورزی است . دریای خزر به دلیل مشکل مهم زبالهها و جمعآوری زباله از طریق تلنبار با تهدید شیربه مواجه است .
وی گفت: مراودات سیاسی و منطقهای با کشورهای حاشیه خزر از اهمیت فوق العادهای برخوردار است و هر کسی رییس جمهور شود باید خودش را متعهد به اجرای این طرحها برای حفظ آینده بداند.