قبل از سفر مدیرکل موقت آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران جان بولتون، مشاور امنیت ملی رییس جمهور آمریکا در توییتر خود نوشته بود که آمریکا و سایر اعضای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی «بیصبرانه منتظر گزارش کامل این سفر» هستند.
به نقل ازصدانیوز،همزمان با تشدید دوباره تنش میان ایران و غرب در مورد آینده فعالیتهای هستهای تهران یک تیم ویژه از بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ریاست مدیرکل موقت این نهاد عازم ایران شدهاند.هدف از این سفر انجام بازرسی دورهای از مراکز هستهای ایران بر پایه مفاد توافق سال ۲۰۱۵ عنوان شده است. هر چند این سفر بلافاصله پس از آغاز گام سوم ایران برای کاهش تعهدات برجامی صورت گرفته ولی ایران تاکید دارد که هماهنگیهای مربوط به این سفر مدت ها پیش انجام شده است.
با این وجود آنلیز بورجز، خبرنگار یورونیوز که به تهران سفر کرده از «کورنل فروتا» مدیرکل موقت آژانس بینالمللی اتمی سوال کرد که هدف او از این سفر چیست و اساسا او در تهران به دنبال انجام چه کاری است؟ آقای فروتا سکوت اختیار کرد و ضمن تشکر هیچ پاسخی به این پرسش نداد.
ایران ساعاتی پیش از آغاز این سفر و در صبح روز شنبه اعلام کرد که گازدهی به ساتیریفوژهای پیشرفته را به عنوان یک گام اساسی در مسیر توسعه فناوری هستهای خود آغاز کرده است. البته ایران همواره تاکید کرده که گامهایی که برای کاهش تعهدات هستهای خود برداشته در صورت ایفای تعهدات سایر طرفهای امضاء کننده توافق هستهای با ایران به ویژه طرف اروپایی، به سرعت قابل بازگشت است.
با این حال علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در دیدار روز یکشنبه خود با مدیرکل موقت آژانس بینالمللی اتمی گفت که اتحادیه اروپا قادر به عمل به تعهدات خود در قبال توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران نیست.
آقای صالحی تاکید کرد که اگر قرار است برجام یک طرفه باشد، ایران در زمان مناسب تصمیمات مقتضی را اتخاذ خواهد کرد و در سه گام تاکنون این تصمیمات را انجام داده است.
آقای کرونل مدیرکل موقت آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سفر خود همچنین با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفتوگو کرد. به گزارش ایرنا وزیر امورخارجه ایران در این دیدار «بر ضرورت رعایت اصول حرفه ای، حفظ محرمانگی و انجام وظایف آژانس بصورت بیطرفانه» تاکید کرده است.
کرونل فروتا پس از درگذشت ناگهانی «یوکیا آمانو» مدیرکل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی به طور موقت عهدهدار این سمت شد ولی به عنوان یکی از نامزدهای اصلی تصدی مدیرکلی آژانس نیز مطرح است.
ادعای دویچه وله
همزمان دیدار مدیرکل موقت آژانس بین المللی اتمی خبری از سوی رویترز و به نقل از دیپلماتهایی که نام آنها فاش نشده منتشر شده است مبنی بر این که نمونهبرداری بازرسان بینالمللی از محلی در ایران نشان میدهد که در این محل اورانیوم وجود داشته است.
یکی از دیپلماتهای مزبور به رویترز گفته است که اورانیوم یافت شده غنیسازی نشده بود. بنابر همین گزارش ایران هنوز توضیحی درباره علل وجود آثار اورانیوم در این محل نداده است. کشف آثار اورانیوم قبل از بازدید بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای از این محل بوده است. رویترز نوشته است که آژانس از ماه آوریل بر این محل نظارت میکرده و نمونههایی را از آنجا ارسال کرده بود.
قبل از سفر مدیرکل موقت آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران جان بولتون، مشاور امنیت ملی رییس جمهور آمریکا در توییتر خود نوشته بود که آمریکا و سایر اعضای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی «بیصبرانه منتظر گزارش کامل این سفر» هستند. او با اشاره به «فعالیتهای غیر علنی ایران در زمینه انرژی هستهای» گفته بود که علت سفر دبیرکل موقت آژانس اطلاعاتی است که آژانس به شورای حکام داده است.
ایران از روز شنبه ۱۶ شهریور (هفتم سپتامبر) سومین مرحله در کاهش تعهدات برجامی خود را آغاز کرد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در این باره گفت: «ایران گازدهی ماشینهای آیآر۶ را به صورت زنجیره ۲۰ تایی از دیروز شروع کرده است و زنجیره ۳۰ تایی را در برنامه بعدی انجام میدهد.»
با وجود این جمهوری اسلامی اعلام کرده است که در نظارتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی تغییری داده نخواهد شد. کمالوندی همچنین گفت که سفر کرونل فروتا “در برنامه و دعوت از پیش انجام شده” صورت میگیرد.