بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا، پس از رسیدن امواج کرونا به کشورش سیاست مقابلهای خود دربرابر کرونا را «ایمنی جمعی» اعلام کرد و گفت احتمالا ۷۰ درصد از مردم کشور به آن مبتلا شده و تعداد زیادی نیز از دنیا خواهند رفت.
به گزارش صدانیوز، همهگیری ویروس کرونا درحال آزمون همه دولتها و شیوههای حکومتداری جهانی است. در یکطرف دولتهای لیبرال غربی حضور دارند و درطرف مقابل، کشورهایی که گرچه یکجنس نیستند، اما وجه اشتراک آنها غیرغربی بودن نظام سیاسیشان است.
در مقایسه عملکرد کشورها در مبارزه با کرونا قاعدتا کشورهای پیشرفته و ثروتمند غربی باید دست برتر را داشته باشند، اما کارنامه عملکرد دولتهای جهان، چنین چیزی را نشان نمیدهد. برای مقابله با یک بیماری همهگیر تنها انبوه بیمارستانها، سیستم مالی و کارخانههای متعدد مشکلگشا نیست و باید شاخصههای دیگر همانند مسائل اخلاقی و فرهنگی نیز مدنظر قرار گیرند. در بحران کرونا، کشورهای غربی که تصور میشد در حوزه بهداشت و سلامت، بهمراتب از کشورهای درحال توسعه پیشرفتهترند، فجایعی بهبار آوردند که در تاریخ چنددهه اخیر ردی از آن را نمیتوان یافت. یکی از کشورهای غربی که در مواجهه با بحران کرونا، بسیار ضعیف عمل کرده، بریتانیاست که از آن به دومین اقتصاد بزرگ اروپا یاد میشود. تا پیش از شیوع کرونا در اروپا، رسانههای بریتانیایی بهویژه بیبیسی فارسی، تلاش داشت با پوشش اخبار کرونا در ایران، در افکار عمومی، کرونا را تبدیل به یک فاجعه انسانی در کشور بکند.
شبکه سلطنتی بیبیسی فارسی دائما از کمبود ماسک و تجهیزات در ایران و مرگومیر بالای مردم گزارش میداد و تلاش میکرد افکار عمومی را در ایران گرفتار وحشت کند. سایر رسانههای انگلیسی و غربی نیز با همین خط خبری، زمینهساز بستهشدن مرزهای کشورهای همسایه بهروی محصولات صادراتی ایران شدند. ورق زمانی برگشت که اروپا و بریتانیا نیز درگیر ویروس کرونا شدند. پس از انتشار تصاویری از پزشکان انگلیسی که از کیسهزباله برای خود لباس محافظ و ماسک درست کرده بودند، حالا خبرهایی رسیده که دولت رسما از پزشکان خواسته منتظر لباس محافظ نباشند.
روزنامه گاردین چاپ لندن بهتازگی گزارش داده، دولت انگلیس از پزشکان و پرستاران در این کشور خواسته بیماران مبتلا به کووید-۱۹ را بدون لباس محافظ درمان کنند. روزنامه ایندیپندنت نیز در همین رابطه نوشته است دولت بریتانیا به دلیل «کمبود جهانی» لباسهای محافظ دربرابر کرونا، چنین درخواستی از پزشکان و پرستارها داشته و آنان در روزهای آینده باید بدون تجهیزات محافظ به درمان بیماران کرونایی بپردازند. باوجود این، افراد شاغل در بخش درمانی بریتانیا از هرگونه مصاحبه بهشدت منع شدهاند. آنها درصورت بیان کمبودها و یا توصیف شرایط وخیم بیمارستانها با خطر اخراج روبهرو میشوند. بااینحال گسترش شدید کرونا در این کشور باعث نشت اطلاعات زیادی از سیستم درمانی بریتانیا به رسانهها شده است. آنگونه که برخی پزشکان بهصورت مخفیانه به رسانهها گفتهاند وضعیت بیمارستانهای این کشور چیزی شبیه «در آستانه سقوط» است. به گفته این افراد تمام عملهای جراحی لغو شدهاند، حتی برای کسانی که بهصورت اضطراری نیاز به عمل دارند؛ مانند برخی افراد سرطانی.
در حوزه درمان کرونا نیز مراکز بهداشتی با کمبود شدید نیرو و کادر درمان مواجه هستند. بریتانیا بهمنظور کاهش کمبودها درتلاش برای جذب پزشک و پرستار از دیگر کشورهاست. کمبود تختهای مخصوص مراقبت ویژه، کمبود آنتیبیوتیکهای لازم و دستگاههای تنفس مصنوعی از دیگر مشکلات موجود در این زمینه است. کمبودها بهحدی جدی است که بزرگترین محافظ پزشکان بریتانیایی کیسهزبالههایی است که باید از آنها لباسهای پوششی دربیاورند.
شکست ایده «ایمنی جمعی»
بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا، پس از رسیدن امواج کرونا به کشورش سیاست مقابلهای خود دربرابر کرونا را «ایمنی جمعی» اعلام کرد و گفت احتمالا ۷۰ درصد از مردم کشور به آن مبتلا شده و تعداد زیادی نیز از دنیا خواهند رفت. این سیاست که به آن «ایمنی گلهای» نیز میگویند، براین مبناست که با ابتلای تعداد زیادی از مردم به ویروس جدید، پادتن آن در بدن افراد مبتلا ساخته شده و پس از آن اکثر مردم دربرابر ابتلای مجدد مقاوم خواهند بود. در این سیستم درصورت شیوع، تعطیلی و قرنطینه عمومی اجرا نمیشود تا بهمرور افراد زیادی از جامعه به ویروس مبتلا شوند. پس از ابتلا و بهبودی این افراد نیز جامعه ایمن شده و نیازی به تعطیلی و ادامه قوانین محدودکننده نخواهد بود و اقتصاد کشور بهصورت کامل فعالیت خواهد کرد. این شیوه شاید از نظر عملی بهنظر برخی مفید بیاید، اما نتیجه آن مرگ دهها و یا صدها هزارنفری خواهد بود که میتوان از فوتشان جلوگیری کرد.
تصمیم بر اجرای سیاست ایمنی جمعی باعث شد بورس جانسون در هفتههای ابتدایی از دستور تعطیلی مراکز دولتی و اجرای طرحهای کنترلی جلوگیری کند، اما افزایش تعداد مبتلایان و ازهمپاشیدگی نسبی سیستم درمانی بریتانیا، نخستوزیر این کشور را به این نتیجه رساند که درصورت پافشاری بر اجرای ایدهاش برای مبارزه با کرونا، این کشور با فروپاشی دومینووار نهادهای اقتصادی خود روبهرو خواهد شد. دولت انگلیس بهدلیل بیسابقه بودن بحران کرونا و ابعاد ناشناخته این ویروس، تصمیمی گرفته بود که با واقعیات سازگاری نداشت.
در صحنه عمل، مراقبت و درمان افراد مبتلا به کرونا سختتر از آن بود که بتوان طرح ایمنی جمعی را دربرابر آن اجرا کرد. قدرت سرایت بالای این ویروس میتواند خطوط ابتدایی مبارزه با آن در بیمارستانها و کادرهای درمانی را بهشدت درگیر کند و یک نظام درمانی را بهطور کامل از کار بیندازد. چیزی که پزشکان از آن تحتعنوان «سقوط بیمارستانها» در بریتانیا یاد میکنند، ناظر به چنین مسالهای است. اجرای ناقص ایمنی جمعی توسط لندن حالا آن را به اجرای طرح کیسهزبالهپوش کردن پزشکان انداخته است. این اتفاق البته مخصوص بریتانیا نیست و دیگر کشورهای غربی نیز با آن درگیر هستند.