برچسب: توسعه

متاسفانه مجموعه دولت دارای راهبرد و سیاست‌هایی هماهنگ نیست. همچنین مطالعات اولیه در این مجموعه دیده نمی شود و به نظر می‌رسد این برنامه برای اجرا تدوین نشده است. هیچ کدام از بندهای برنامه هفتم تحقق پیدا نمی کند. هدف های اصلی مثل رشد اقتصادی، سرمایه گذاری و اشتغال قابل تحقق نیست. البته امکان اینکه برخی اهداف پولی تحقق پیدا کند وجود دارد.

اگر تورم وجود داشته باشد، قیمت ارز بالا می‌رود و به‌تبع آن، نرخ کالاها هم افزایش می‌یابد و این امر، منجر به کاهش درجه رفاه مردم شده و خود می‌تواند به افزایش قیمت ارز و تورم هم دامن زند و این یک چرخه معیوب است. در یک فرآیند بزرگ‌تر، چرخه‌های اقتصادی، اجتماعی و امنیتی می‌توانند روی‌هم اثرگذار باشند، قطار بالندگی یا تباهندگی را به حرکت درمی‌آورند.

زمانی که برنامه را تدوین می‌کردند دست‌اندرکاران آن گفتند ما می‌خواهیم برنامه را مسئله محور بنویسیم و مسائل کشور را دنبال کنیم تا رشد اقتصادی ۸۰ درصدی را محقق کنیم؛ اما این سیاست نشان می‌دهد این با آن رویکردها در تضاد است.

محمد قوچانی، روزنامه‌نگار و سیاست پژوه ، از ریشه‌های ایرانی صحبت می‌کند که در منافات کامل با توسعه است.

رقم ۹ میلیون بی سواد، رقمی بسیار تکان دهنده برای ایران است. کشور ما سال‌ها پیش به دنبال این بود که در قالب نهضت سوادآموزی، بی سوادی را حذف کند. اما متاسفانه این تلاش به سواد خواندن و نوشتن، محدود شده بود. ما از یک سو با ۹ میلیون نیرو مواجهیم که نمی‌توانند مشارکت چندانی در روند پیشرفت و توسعه کشور داشته باشند و از سوی دیگر، سالهاست که به دلایلی از جمله عدم تدبیر و فشار‌های فرهنگی، سیاسی، همان افرادی را هم که صاحب تجربه، تخصص و هوشبهر بالا هستند، فراری می‌دهیم.

چرا این ویژگی‌ روانشناختی توسعه در خاورمیانه وجود ندارد ولی در شرق آسیا موجود است؟ امکان سیاستگذاری برای رشد و توسعه مثلا بر مبنای کارهای امثال بنرجی و دوفلو کجاست؟

تنها چیزی که در سیاست تغییر نمی‌کند، خود تغییر است؛ بنابراین، شما همیشه سیاست خود را برای خدمت به اهداف خود به‌عنوان یک کشور تغییر می‌دهید. امروز ما کار بزرگی با رئیس‌جمهور بایدن داریم و ما در حال کار بر روی شبکه گسترده‌ای هستیم که بین هند و عربستان سعودی و اروپا ایجاد می‌شود، ما در حال کار بر روی ترتیبات صلح بین اسرائیل و فلسطین هستیم، ما طولانی‌ترین آتش‌بس را در یمن داریم، پیشرفت‌های زیادی برای یافتن یک راه‌حل سیاسی وجود دارد، ما کارهای زیادی در امنیت و ثبات منطقه و فراتر از آن، در اوکراین نیز انجام داده‌ایم

«مجتبی لشکربلوکی» پژوهشگر توسعه، مدرس مدیریت استراتژیک نویسنده کتاب «استراتژی توسعه ایران» در گفتگو با «هادی خسروشاهین» پژوهشگر و روزنامه‌نگار توضیح می‌دهد.

چرا علی‌رغم تنظیم هفت برنامه توسعه و تاکید حداکثری بر اجرای آن، هیچکدام از برنامه‌ها به سر منزل مقصود نرسیده است.

مساله‌ای که به ویژه در قالب سازوکار‌های مهم در جهانِ کشور‌های در حال توسعه و اقتصاد‌های نوظهور نظیر سازمان بریکس و یا سازمان شانگ‌های و دیگر نهاد‌های اینچنینی، نمود‌های جدی تری را نیز به خود می‌گیرد. به نظر می‌رسد در این زمینه به طور خاص می‌توان به ۳ مولفه عمده و محوری اشاره کرد.

ایران امروز در وضعیت تحریمی قرار دارد سیستم بانکی بسته شده است. کسی سرمایه‌گذاری نمی‌کند سیاست خارجی به سمت غرب شکل نمی‌گیرد و سرمایه‌گذاری از غرب نداریم لذا فاصله ایران از اقتصاد جهان روزبه‌روز بیشتر می‌شود.

مشکلات مسکن قابل حل است ولی منوط بر اینکه مسئله را شناسایی کنیم. به این ایمان برسیم که با این اقتصاد مرده نمی‌توان به چنین توسعه‌ای برسیم. حرف از توسعه و ساخت یک میلیون واحد مسکونی زدن یعنی حرف از توسعه عمرانی 4 درصد؛ و این با شرایط فعلی، چنین امری مقدور نیست.چطور می‌توان در همه بخش‌های اقتصاد، غیرتوسعه‌ای و بسته عمل کنید اما در بخش مسکن بخواهید توسعه‌ای و باز باشید؟! باید اقتصاد را ابتدا توسعه‌ای کنیم، از بسته بودن خارج کنیم، قفل‌های حوزه اقتصاد را باز کنیم، بعد انتظار داشته باشیم بخش مسکن هم رشد داشته باشد.

«کشور ما یکی از مستعدترین کشور‌های دنیا برای توسعه انرژی‌های پاک به ویژه انرژی خورشیدی است. اما متاسفانه شاهد سرمایه گذاری خاصی در حوزه انرژی کشور نیستیم. به همین دلیل نیز در زمستان با کمبود گاز و در تابستان با کمبود برق رو به رو هستیم. بزرگ‌ترین قربانی در این میان، صنعت است. اولویت تقسیم برق در کشور بیشتر به مصارف خانگی اختصاص پیدا می‌کند تا به صنعت که تولید و اشتغال و جذب ثروت انجام می‌دهد. این شیوه مدیریت کشور است که ایراداتی دارد، چرا که سرمایه گذاری لازم را در بخش‌های کلیدی و پایه‌ای انجام نداده است.»

ایران هم‌اکنون در مرحله پیشاتوسعه قرار دارد و در سالیان اخیر، با تخریب گسترده منابع خود روبرو بوده است؛ منابع و ثروت‌های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و انسانی که رو به کاستی رفته و برگشت‌ناپذیرند.

بر‌اساس برخی برآوردها، در سه دهه گذشته چیزی نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار دیگر از ثروت‌های بین‌نسلی کشور با مواعید معطوف به خصوصی‌سازی تلف شد و هیچ‌کدام از وعده‌هایی که راجع به خصوصی‌سازی مطرح شد، محقق نشد.